دانشجویان تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه بورسیه می شوند

لطفاً درخصوص دلایل ارتقای دانشکده علوم قضایی به دانشگاهی برای پرورش قضات کشور توضیحاتی ارائه فرمایید؟

سابقه تشکیل دانشگاه به 32 سال قبل بازمی گردد. در آن زمان که دانشکده علوم قضایی تشکیل شد، کسانی به عنوان دانشجو جذب می شدند که مدرک دیپلم داشتند و برای ادامه تحصیل وارد دانشکده می شدند. این دانشجویان پس از فارغ التحصیلی و با اخذ مدرک لیسانس بر منصب قضا می نشستند. خب، در آن زمان تحصیلات لیسانس جزو مدارج بالای علمی محسوب می شد و حتی بسیاری از دستگاه های دولتی در آن زمان افراد را با مدرک دیپلم استخدام می کردند در حالی که الان جذب افراد با مدرک دیپلم در دستگاه های دولتی ممنوع شده است. در حال حاضر، مقطع کارشناسی ارشد بسیار فراگیر است و پذیرش در مقطع دکترا نیز بسیار زیاد شده است. جالب است که در زمان تأسیس دانشکده علوم قضایی، مقاطع ارشد و دکترا در رشته حقوق در هیچ یک از دانشگاه های کشور وجود نداشت و افراد در رشته حقوق فقط تا مقطع لیسانس تحصیل می کردند لذا در آن شرایط طبیعی بود که تحصیلات لیسانس برای قاضی شدن کفایت می کرد. البته الان نیز قانون لیسانس حقوق را برای کسب منصب قضا کافی می داند اما با توجه به تغییر شرایط کنونی لازم است که این قانون مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد. دلیلش این است که اگر قاضی دارای مدرک لیسانس باشد ممکن است در مقابل او بسیاری از اصحاب دعوی از جمله وکیل دارای مدرک دکترا و بالاتر باشند و این امر ممکن است مشکلاتی را ایجاد نماید. ضمن اینکه قضاتی که مدرک کارشناسی دارند به دنبال ادامه تحصیل هستند و درس خواندن در حین انجام کار قضایی کار را دشوار می نماید.

نکته دیگر این است که تخصص ها نیز در رشته حقوق افزایش یافته است و درواقع مقطع لیسانس در حقوق به یک مقطع پایه تبدیل شده است. رشته هایی مانند حقوق بشر، مالکیت فکری، اطفال و نوجوانان و... بنابر نیازهایی تأسیس شده اند پس به طور طبیعی دانشکده علوم قضایی که تخصص اصلی آن رشته حقوق بود می بایست به دانشگاه تبدیل شود که بحمدالله این اتفاق رخ داد. درواقع اگر این اتفاق نمی افتاد دانشکده نمی توانست پاسخگوی نیازهای امور تخصصی در رشته حقوق باشد.

از طرفی، تبدیل دانشکده به دانشگاهی که ضمن رعایت همه مقررات نظام آموزش عالی کشور تحت مدیریت قوه قضاییه باشد فرصت خوبی را برای دستگاه قضایی فراهم آورده است تا قوه قضاییه آنگونه که می خواهد نیروهای مورد نیاز خود را با تخصص های لازم از طریق این دانشگاه جذب نماید.

باتوجه به امکانات و امتیازاتی که در این دانشگاه برای دانشجویان رشته حقوق وجود دارد اقبال کلی پذیرفته شدگان در کنکور سراسری برای انتخاب این دانشگاه چگونه است؟

اقبال کلی خوب است اما حقیقتاً جای بهتر شدن دارد. این دانشگاه به خوبی و در سطح گسترده ای معرفی نشده است و به نظر می رسد اگر پذیرفته شدگان در کنکور در رشته حقوق از مزایای تحصیل در این دانشگاه با خبر باشند حتماً این دانشگاه را به عنوان انتخاب اول بر می گزینند و بهترین نیروها و برترین استعدادها برای کار قضایی جذب می شوند.

نحوه جذب دانشجویان به چه صورت است و معیارهای علمی و غیر علمی جذب دانشجو در این دانشگاه چگونه است؟

از نظر علمی که تابع مقررات وزارت علوم هستیم و جذب دانشجو از طریق کنکور سراسری صورت می پذیرد. البته شرایط جذب دانشجو را محدودتر کرده ایم تا حتی الأمکان کیفیت را بالا ببریم. نظر ما بر این است که در شرایطی که نتوانیم بهترین ها را جذب کنیم ترجیح می دهیم که ظرفیت پذیرش را کاهش دهیم زیرا الزامی نداریم که عدد خاصی دانشجو را جذب کنیم.

گزینش غیر علمی دانشجویان بورسیه در این دانشگاه نیز تابع گزینش قضات است. ذکر این مطلب لازم است که در این دانشگاه سه نوع مقررات برای گزینش وجود دارد. یکی مقررات گزینش برای جذب کارکنان اداری است که توسط هیأت عالی گزینش صورت می پذیرد. گزینش دیگر مربوط به جذب اعضای هیأت علمی می باشد که تابع مقررات گزینشی اعضای هیأت علمی است و دیگری گزینش دانشجویان بورسیه است که از مقررات گزینش قضات قوه قضاییه تبعیت می کند. تا قبل از سال 1393 به علت کمبود نیرو و امکانات، گزینش دانشجویان بورسیه توسط هیأت عالی گزینش انجام می شد که در سال 93 این روند اصلاح شد و گزینش دانشجویان بورسیه که در آینده بر منصب قضاوت خواهند نشست بر عهده گزینش قضات قرار گرفت.

لطفا در خصوص اقداماتی که در دو سال اخیر در دانشگاه انجام شده است توضیحاتی بفرمایید و همچنین برنامه های آتی دانشگاه را تشریح فرمایید؟

تلاش ما این بوده و هست که در راستای منطقی کردن و هماهنگ کردن بیشتر دانشگاه با آموزش عالی کشور و همچنین قوه قضاییه حرکت نماییم. در این راستا، از جمله اقداماتی که انجام داده ایم این است که در سال جاری (1394) برای اولین بار دانشجویان کارشناسی را از دانشگاه خودمان و همچنین از سایر دانشگاه های کشور برای تحصیل در مقاطع بالاتر بورسیه کردیم و از این پس نیز برنامه داریم تا زمانی که برنامه راهبردی دانشگاه نهایی شود به این روند ادامه دهیم.

درنظر داریم که بیشتر سهمیه بورسیه دانشگاه را برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در نظر بگیریم و به این ترتیب نخبه گزینی خواهیم کرد.

درواقع درنظر داریم که بیشتر سهمیه بورسیه دانشگاه را برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در نظر بگیریم و به این ترتیب نخبه گزینی خواهیم کرد. سایر اقدامات نیز با همکاری معاونت ها و بر اساس برنامه راهبردی دانشگاه در حال انجام است.

به طور کلی کیفیت آموزشی، پژوهشی و وضعیت امکانات دانشگاه را چگونه ارزیابی می کنید؟

دانشگاه در حال حاضر با کمبودهایی مواجه است اما بدون تردید افزایش کیفیت آموزشی و پژوهشی دانشگاه بسیار مهم است و این نکته حائز اهمیت است که باید سطح امکانات را در حد یک دانشگاه بالا ببریم. از نظر آموزشی و پژوهشی می بایست درصدد ارتقای سطح مبانی علمی و نظری دانشجویان باشیم و بنابراین استادانی که در این دانشگاه تدریس می کنند باید در مبانی علمی و نظری قوی باشند.

آیا صرف اینکه سرفصل های وزارت علوم برای دانشجویانی که در آینده بر منصب قضا خواهند نشست کافی است؟ چه اقداماتی در این زمینه توسط دانشگاه علوم قضایی صورت گرفته است؟

هر دانشگاهی موظف است مطابق با سرفصل های مصوب آموزشی که از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مشخص شده است واحدهای درسی را به دانشجویان آموزش دهد و بیش از این از وظایف دانشگاه محسوب نمی شود ولیکن ما در سال گذشته علاوه بر تدریس سرفصل های مصوب و همچنین واحدهای اضافی که تدریس می شود برنامه های پژوهشی به صورت فوق العاده انجام دادیم و دانشجویان را موظف کردیم تا در آن ها شرکت نمایند. به عنوان مثال در سال گذشته سعی کردیم در تمامی هفته ها برنامه هایی از جمله نشست های علمی داشته باشیم. البته در نظر داریم که این موارد را وارد برنامه اصلی دانشگاه نماییم و قدم هایی را نیز در این زمینه برداشته ایم.

برنامه دانشگاه برای جذب اساتید جدید چیست؟

ما نیز همانند سایر دانشگاه ها برای جذب اساتید به وزارت علوم اعلام نیاز کرده ایم. داوطلبان عضویت در هیأت علمی این دانشگاه نیز مانند سایرین می بایست در سامانه مربوطه در وزارت علوم ثبت نام نمایند و رزومه علمی خود را در سامانه قرار دهند. مراحل بعدی از طریق دبیرخانه هیأت جذب اساتید پیگیری خواهد شد.

در حال حاضر حدود 30 عضو هیأت علمی در دانشگاه علوم قضایی مشغول به تدریس هستند و 200 استاد نیز به عنوان استاد مدعو دانشگاه تدریس می نمایند.

باتوجه به اینکه تعدادی از اساتید دانشگاه بازنشسته شده اند و یا در آستانه بازنشستگی هستند لذا مسأله جذب اساتید جزو اقدامات مهم دانشگاه می باشد. این نکته قابل ذکر است که ما برای جذب اساتید معیارهای معینی داریم از جمله اینکه استاد می بایست به طور کامل بر مبانی نظری حوزه تخصصی خود تسلط داشته باشد و صرف اینکه یک نفر سال ها قاضی بوده است برای تدریس کافی نیست زیرا اینجا محیطی دانشگاهی است و دانشگاه اساساً جایی برای نظریه پردازی و بحث بر سر مبانی است؛ لذا استاد دانشگاه علوم قضایی هم می بایست بر مبانی تسلط داشته باشد و هم بر کار عملی قضایی. دانشجویان پس از فارغ التحصیلی و در مرحله کارآموزی، به طور کامل با کار قضایی آشنا می شوند و ما نگرانی از این بابت نداریم لذا مایلیم که دانشجویان قبل از ورود به مباحث عملی، با مبانی آشنا شده باشند.

برای جذب اساتید معیارهای معینی داریم، از جمله اینکه استاد می بایست به طور کامل بر مبانی نظری حوزه تخصصی خود تسلط داشته باشد و صرف اینکه یک نفر سال ها قاضی بوده است برای تدریس کافی نیست زیرا دانشگاه اساساً جایی برای نظریه پردازی و بحث بر سر مبانی است.